Beeld door Jason Leysner

Suriname en klimaatwetgeving

Vastberadenheid en een holistische aanpak

Suriname, waar het regenwoud een ongerept ecosysteem vormt en de rivieren als levensaders door het land stromen, staat zoals als elk ander land voor een dringende uitdaging: klimaatverandering. De wereldwijde crisis van klimaatverandering heeft niet alleen ecologische gevolgen, maar vormt ook een bedreiging voor de samenleving, de economie en de culturele identiteit van Suriname.

Als reactie op deze dreigende realiteit heeft Suriname een cruciale rol op zich genomen door middel van doelgerichte wetgeving, die is ontworpen om de gevolgen van klimaatverandering te bestrijden en een duurzame toekomst voor het land te waarborgen. Deze wetten zijn niet alleen gericht op de bescherming van het milieu en het behoud van de biodiversiteit, maar ook op het aanpakken van de oorzaken van klimaatverandering en het bevorderen van veerkrachtige gemeenschappen.

In dit artikel duiken we dieper in de wetgeving die in Suriname is doorgevoerd om de uitdagingen van klimaatverandering aan te pakken. We onderzoeken de evolutie van deze wetten, de mechanismen die zijn ingevoerd om naleving te waarborgen, en de impact ervan op verschillende aspecten van de samenleving. Bovendien werpen we een blik op de voortdurende inspanningen van het land om zich aan te passen aan de snel veranderende klimaatrealiteit en om een voorbeeld te stellen voor andere naties in de regio en daarbuiten.

In een wereld waar klimaatverandering grenzen overstijgt en collectieve actie vereist is, laat Suriname zien hoe vastberadenheid en een holistische aanpak kunnen leiden tot positieve verandering. Laten we samen ontdekken hoe Suriname via wetgeving en beleid de weg effent naar een duurzame toekomst in deze tijden van klimaatverandering.

Internationale verdragen en overeenkomsten

Als een verantwoordelijk lid van de internationale gemeenschap heeft Suriname zich ook gecommitteerd aan verschillende internationale verdragen en overeenkomsten die gericht zijn op klimaatverandering (tegengaan ervan) en duurzame ontwikkeling.

1. Klimaatakkoord van Parijs (2015): Suriname heeft het historische Klimaatakkoord van Parijs ondertekend en geratificeerd. Als onderdeel hiervan heeft Suriname zich ertoe verbonden om de wereldwijde temperatuurstijging te beperken tot ruim onder 2 graden Celsius en streeft het naar inspanningen om deze te beperken tot 1,5 graden Celsius boven pre-industriële niveaus.

2. Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s): Als lid van de Verenigde Naties is Suriname toegewijd aan de SDG’s, inclusief doel 13 dat gericht is op dringende actie om klimaatverandering en de gevolgen ervan te bestrijden.

Grondwet

De bescherming van de natuur en het behoud van het ecologisch evenwicht vormen een cruciale taak voor de Surinaamse overheid. In overeenstemming hiermee bepaalt Artikel 6 van de Grondwet dat de staat de verantwoordelijkheid draagt om voorwaarden te scheppen en te bevorderen, die nodig zijn voor een effectieve bescherming van het milieu.

Om deze fundamentele verantwoordelijkheid zo efficiënt en doeltreffend mogelijk uit te voeren, zijn goed gestructureerde instellingen en wetgeving van essentieel belang om een adequaat milieubeheer te waarborgen.

In dit kader heeft het kabinet van de president, vertegenwoordigd door de Coördinatieomgeving, het mandaat om milieubeleid en -wetgeving te formuleren, te coördineren en de naleving ervan te monitoren. Hierdoor wordt gezorgd voor een gecoördineerde en geïntegreerde (samenhangende) aanpak van milieubeheer in Suriname.

Nimos

Als daadwerkelijke stap naar dit doel kreeg het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (Nimos) de taak om de structuur van het milieubeheer vorm te geven. Dit instituut speelt een sleutelrol bij het coördineren van het milieubeleid en het ontwikkelen van milieuwetgeving. Nimos werkt samen met andere belanghebbenden en internationale partners om een gecoördineerde aanpak van klimaatverandering te waarborgen.

Een belangrijk resultaat van deze inspanningen was de eerste ontwerpwet voor milieubeheer, bekend als de Milieuwet. De totstandkoming ervan was in samenwerking met alle toepasselijke belanghebbenden en onder begeleiding van een consortium van nationale en internationale juridische en technische experts in 2002.

Milieuwet

De Milieuwet fungeert als een kaderwet die de parameters en de reikwijdte van het milieubeheer in Suriname bepaalt. Verdere invoeringen van de bepalingen van deze wet vindt plaats via Uitvoeringsbesluiten, waardoor concrete regels en voorschriften worden vastgesteld om het milieubeheer effectief te handhaven. De wet is momenteel in behandeling in De Nationale Assemblee om gewijzigd te worden. 

Sinds de koloniale periode had Suriname enige mate van milieubescherming. Maar de huidige wetgeving bleek ontoereikend om de groeiende milieu-uitdagingen toereikend te reguleren. In het begin van de jaren 2000 startte het Nimos het proces om milieuwetgeving te ontwikkelen.

Hierbij werd rekening gehouden met internationale beginselen van milieurecht, zoals het voorzorgsbeginsel en het beginsel dat de vervuiler betaalt. Overleg met belanghebbenden vond plaats om een geïntegreerde aanpak te waarborgen.

De Milieukaderwet omvat verschillende aspecten van milieubeheer, waaronder milieubeleid en planning, milieueffectbeoordelingen, het vaststellen van milieunormen, coördinatie en monitoring, en strafrechtelijke bepalingen en sancties. De wet stelt een nationale milieuautoriteit in (NMA) en NIMOS, die gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor een effectieve implementatie van de wet.

Milieueffectbeoordelingen zijn vereist voor ontwikkelingsactiviteiten die potentiële milieueffecten kunnen hebben. Normen en maatregelen worden ontwikkeld om vervuiling te voorkomen, terwijl naleving wordt gecontroleerd en gestimuleerd.

Strafbepalingen worden gezien als een laatste redmiddel om overtredingen te voorkomen en zijn voornamelijk preventief van aard. De Milieukaderwet is voorgelegd aan het parlement en wordt onderworpen aan hoorzittingen om feedback van de gemeenschap te ontvangen. Met deze wet streeft Suriname ernaar om een duurzame en milieuvriendelijke toekomst te waarborgen.

Wet Bosbeheer 

Ontbossing is een van de belangrijkste oorzaken van broeikasgasuitstoot. De wet Bosbeheer heeft tot doel het duurzaam beheer van de bossen in Suriname te waarborgen en illegale houtkap tegen te gaan, waardoor de capaciteit van bossen om koolstof op te slaan wordt beschermd.

Regionaal 

Caricom-landen, waaronder Suriname, worden geconfronteerd met gemeenschappelijke uitdagingen als gevolg van klimaatverandering, zoals stijgende zeespiegels, vaker voorkomende en zwaardere tropische stormen, verzuring van de oceanen en andere klimaatgerelateerde bedreigingen voor hun milieu en economieën.

De Caricom heeft verschillende initiatieven en bijeenkomsten gehouden om de impact van klimaatverandering op de Caribische regio aan te pakken en te reageren op de dringende behoefte aan klimaatactie. Enkele belangrijke aspecten van de klimaatverandering binnen de Caricom zijn onder meer:

  • Caribbean Community Climate Change Centre (CCCCC): Dit is een regionaal orgaan dat is opgericht om de aanpak van klimaatverandering te coördineren en mogelijk te maken binnen de Caricom-landen. Het centrum biedt technische deskundigheid, financieringsmogelijkheden en capaciteitsopbouw om duurzaamheidsinitiatieven te ondersteunen.

Zo heeft dit orgaan het Caribbean Regional Framework for Climate Change Resilience ontwikkeld: Dit kader heeft tot doel de veerkracht van de Caribische landen tegen klimaatverandering te vergroten en om de regio in staat te stellen effectief te reageren op de uitdagingen die voortvloeien uit klimaatverandering.

  • Caricom Energy Policy: Deze beleidsverklaring benadrukt de inzet van de Caricom-landen voor duurzame energie en klimaatvriendelijke technologieën om de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen en de klimaatverandering tegen te gaan.

De Caricom-landen hebben zich ook collectief ingezet om hun standpunten en eisen krachtig te presenteren tijdens internationale klimaatconferenties, zoals de COP-bijeenkomsten (Conference of the Parties) onder het VN-Klimaatverdrag.

Deze gezamenlijke inspanningen zijn bedoeld om aandacht te vragen voor de unieke uitdagingen en kwetsbaarheid van de Caribische landen als gevolg van klimaatverandering. En ook om financiële en technische steun te verkrijgen voor klimaatadaptatie (aanpassing) en -mitigatie (afzwakking) in de regio.

Suriname als lid van Caricom heeft actief deelgenomen aan deze inspanningen en heeft zijn steun uitgesproken voor regionale samenwerking om de gevolgen van klimaatverandering aan te pakken en duurzame ontwikkeling te bevorderen in de Caribische regio.

/